MENDERES SAMANCILAR

 ÇUKUROVA’DAN FİLM SETLERİNE 16 Nisan 2017

      

Son olarak oynadığı Babamın Kanatları filmiyle ve aldığı ödüllerle adından söz ettiren Menderes Samancılar, oynadığı bütün filmlerde, başarılı oyunculuğuyla hep öne çıkmış ve izleyiciye kendini sevdirmeyi bilmiştir.

“1954’te Adana’da doğdum. Mayıs’ın 1’inde doğduğum için, doğum günlerimi genellikle 1 Mayıs alanlarında kutladım. Son çocuk olduğum için biraz şımarık büyümüşüm. Bu yüzden babamdan ve ağabeyimden hep dayak yerdim. Babam ırgatlık falan derken at arabacılığı yapmaya başlamış.”

Saklambaç’lı, Kelebekli yıllardır. Hürriyet Gazetesi’nin Kelebek’i, fotoroman Kral ve Kraliçe’leri seçiyordur. Menderes Samancılar o yıllarda at arabacılığından, eczacı çıraklığına, taksi şoförlüğünden ırgatlığa, fabrika işçiliğine kadar birçok işte çalışıyordur. Fabrikada çalıştığı yıllarda, ustalarının baskısıyla resim gönderir yarışmaya. 1974 yılıdır, ilk resim elemesini kazanır. Ardından Adana’da canlı elemeyi ve İstanbul’daki son elemeyi de kazanır. Artık, Fotoroman Karakter Kralı’dır. Valizini toplar, İstanbul’a gelir. Tanıdığı “bir Allah’ın kulu ve 1 lira parası” yoktur. Beyoğlu, Büyükparmakkapı Sokak’ta taksicilik yapar. Fotoromanlarda başrol oynamaya başlar.

“Yarışmayı kazandıktan sonra Adana’ya döndüm. Aradan bir-iki ay geçmişti haber geldi. Fabrikadan çıkışımı aldım, geldim İstanbul’a. Fotoroman çevirmeye gelmek... Sanki devletin başkanlığını verecekler, ben yönetmeye gidiyorum.” İlk fotoromanı Güner Sümer çeker. Bir de gazetede şoförlük işi verirler. İki bina arasında gazete taşıyordur. Sonra servis arabasını kullanır. Kral, gazeteci arkadaşlarına servis şoförlüğü yapıyordur. Hızlı araba kullandığı için işten çıkarılır.

“Yılmaz Güney’e hayrandım. Taptığım bir adam. Bugün de öyle. Sinemasına, ideolojisine, her şeyine saygı duyuyorum. Yılmaz Güney’le tanışmayı da çok istiyordum. Ödül parasını almak için gazeteye gittik, girişte bekliyoruz. ‘Menderes bey, şimdi hemşehriniz de gelecek’ dediler. ‘Kim hemşehrim?’ dedim. ‘Yılmaz Güney’ dediler. Ben parayı falan unuttum, gözüm kapıda. Kitaplarının yayın hakkını konuşmak için, Simavi’yle görüşmeye gelecekmiş. Birazdan kapıdan girdi içeri, benim kalbim duracak. Direkt olarak yanıma geldi, sanki randevumuz onunlaymış gibi. Elini uzattı, sarıldı öptü beni. ‘Dayım, tebrik ederim’ dedi.” 

Menderes Samancılar üç saat Yılmaz Güney’in görüşmesinin bitmesini bekler orada. Yılmaz Güney ertesi gün Ağa Camii Sokak’taki yazıhanesine çağırır onu. Menderes, kırmızı güllerden bir deste ile gider ertesi gün. Atıf Yılmaz da oradadır. Yılmaz Güney, imzalı resmini ister Menderes’ten. Yarışmayı kazandığı resmini imzalar. Yılmaz Güney imzalamak için resim bulamaz. “Rüyamda görsem inanmam. İlk resmimi Yılmaz Güney’e imzalıyordum. ‘Ağabey sen de bana bir resim imzala’ dedim. Ceplerini aradı, çekmeceleri karıştırdı bir tane resim bulamadı. 7. Sanat’ın ilk sayısıydı, dergiyi çıkardı, orada bir resmi vardı, onu imzaladı.” Filmlerde oynamak istediğini söyler Menderes Samancılar. Yılmaz Güney, Endişe filmini çekmek için Adana’ya gidecektir. “Bundan sonraki filmlerde birlikte çalışacağız” der Menderes’e. Yılmaz Güney’i son görüşüdür. Bir sabah, gazetenin manşetini gördüğünde donup kalır: “Yılmaz Güney efsanesi kana bulandı” yazıyordur koca puntolarla. “Hayatımda böyle bir şok daha yaşamadım. Çok üzüldüm, saatlerce ağladım. Öyle coşkuluydu ki. Sonra bir daha da görmedim.”

Arda Uskan’ın çektiği fotoromanlarda oynuyordur. Arda Uskan film çekmeye karar verir; Gecelerin Ötesi. Mesut Engin, Orçun Sonat, Seyyal Taner gibi isimler vardır filmde. ‘74’ün sonu ya da ‘75’in ilk aylarıdır. Aksilikler olur, film tamamlanamaz. Böylece Menderes Samancılar’ın ilk film macerası kötü başlamış olur. Sonra Yılmaz Duru’nun çektiği İnce Memed Vuruldu filminde rol alır. “Birinci derecede bir yan roldeydim. Afişte kocaman bir ‘İnce Memed’ altında küçücük ‘vuruldu’ yazıyor. Yaşar Kemal’in İnce Memed’iyle hiç ilgisi yok. Başka bir hikâyeydi. İsimle seyirciyi avlamaya çalışıyor. Bugün o filmdeki rolüme lanetle bakıyorum. İlk iki filmim de kötü sonuçtu. Ermeni’lere, Yahudi’lere düşman, kiliseleri falan bombalayan birini oynuyordum. Sonra nitelikli filmlerde oynamaya başladım. Karaçarşaflı Gelin, Fırat’ın Cinleri, Bereketli Topraklar Üzerinde. Roller de cuk geldi. Seyirci sevdi beni, o küçük rollerde. Böyle böyle yaklaşık 80 filmi bulduk.” 

Zülfü Livaneli’nin çektiği Sis filmiyle ilk ödülünü alır. Antalya Film Festivali’nde, En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu ödülüdür bu. Üç başrol oynar son yıllarda. İkisi gösterime girer, sonuncusunun çekimi de yeni bitmiştir. Zıkkımın Kökü ve Soğuk Geceler filmleri 10’ar-15’er ödül alır iç festivallerde ve yurt dışında. “Ben de her rolden ikişer tane ödül aldım. Başrolde iyi bir başlangıç oldu. Her ikisinde de çok az paralarla çalıştım ama ikişer ödül aldım.”

Başrollerde olduğu gibi, oynadığı yan rollerde de oldukça başarılıdır Menderes Samancılar. Sıcak ve hüzünlü bakışıyla, oyun gücüyle, herkesin biraz kendini bulduğu rolleriyle sevilen bir oyuncu olmayı başarmıştır. “Bende fizik olarak bir halk tipi var aslında. Yakışıklı bir adam değilim. Rolü sen seversen, o kalıba giriyorsun. Rolü sen sevince, seyirci de seni seviyor. Zıkkımın Kökü’ndeki adamı çok sevdim mesela. Akıl almaz derecede az bir paraya oynadım. Müjdat Gezen’e teklif etmişler önce. O oynasaydı sanırım benim aldığım paranın on katını vereceklerdi. Zıkkımın Kökü’nü seyreden çok insan ‘ya bu benim hayatım’ dedi. Ben de ‘ama benim de hayatım’ dedim. Bakıyorum, gerçekten benim de hayatım. Yani benim sülalemde de oradaki adam gibi yaşayan insanlar var.”